1.ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΑΖΕΡΟΙ ΚΑΙ ΟΧΙ ΟΙ ΡΩΣΟΙ?

1.ΓΙΑΤΙ  ΟΙ  ΑΖΕΡΟΙ  ΚΑΙ  ΟΧΙ   ΟΙ  ΡΩΣΟΙ?

Δημοσιεύτηκε στον ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟ την 7 / 7 / 2013

Του  Γιάννη  Ζούκα

                Τις  τελευταίες εβδομάδες η χώρα μας έζησε τρία περιστατικά τα οποία σχετίζονταν με τα ενεργειακά θέματα και επιπλέον τα δύο εξ αυτών αφορούσαν και στις αποκρατικοποιήσεις, ενώ το τρίτο δεν αφορούσε στις τελευταίες, πλην όμως φαίνεται ‘ότι επηρεάστηκε απ’ αυτές. Τα περιστατικά αυτά, λόγω της σημασίας τους ,προκάλεσαν όχι μόνο ελληνικό, αλλά και διεθνές ενδιαφέρον.

                Το πρώτο περιστατικό είναι αυτό της μη συμμετοχής της Ρωσικής εταιρείας Gazprom στο διεθνή διαγωνισμό για αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ, παρά το πολύ μεγάλο αντίστοιχο ενδιαφέρον που αυτή επέδειξε (ο πρόεδρος της Gazprom επισκέφθηκε προς τούτο την Ελλάδα τρεις φορές και συζήτησε το θέμα ακόμα και με τον πρωθυπουργό) και την πεποίθηση που δημιούργησε στην ελληνική πλευρά ότι θα υποβάλει την καλύτερη προσφορά και θα κερδίσει το διαγωνισμό. Ατυχώς για μας στον ίδιο διαγωνισμό δεν συμμετείχε τελικά κανένας Έλληνας ή ξένος επενδυτής με αποτέλεσμα αυτός να κηρυχθεί άγονος, γεγονός που δεν μας χαροποίησε καθόλου. Οι δηλώσεις που έγιναν στη συνέχεια από τις εμπλεκόμενες πλευρές δεν μας διαφώτισαν ως προς τα αίτια του περιστατικού. Η εκτίμησή μας είναι ότι η Gazprom αποσύρθηκε κυρίως επειδή η Ε.Ε. που εγκρίνει παρόμοιους διαγωνισμούς, δεν επιθυμούσε την παραχώρηση της ΔΕΠΑ στους Ρώσους, προκειμένου να μην αυξηθεί περαιτέρω η οικονομική και γεωπολιτική επιρροή που ασκεί σήμερα η Ρωσία στις χώρες της Ε.Ε. ως ο σημαντικότερος προμηθευτής φυσικού αερίου της Ευρώπης. Η προαναφερθείσα επιθυμία εκτιμάται ότι συνέπιπτε με εκείνη των ΗΠΑ οι οποίες, όπως είναι φυσικό, δεν ευνοούν την περαιτέρω αύξηση του γεωπολιτικού Ρόλου της Ρωσίας.

                Το δεύτερο περιστατικό αφορά στην ανάδειξη ως πλειοδότη του διεθνή διαγωνισμού για την αποκρατικοποίηση του ΔΕΣΦΑ, της Αζέρικης εταιρείας SOCAR, η οποία ήταν η μόνη που συμμετείχε στο διαγωνισμό και από την οποία ζητήθηκε να βελτιώσει την προσφορά της ώστε αυτή να υπερβαίνει την εκτιμώμενη αξία της ελληνικής εταιρείας. Η τελική προσφορά ανήλθε στα 400 εκατ. δολάρια έναντι εκτιμώμενης αξίας 330 εκατ. Δολαρίων. Η παραχώρηση του ΔΕΣΦΑ στην Αζέρικη SOCAR, πέραν του ότι ικανοποιεί τις οικονομικές απαιτήσεις της Ελλάδας, συνέβαλε κατά την εκτίμησή μας σε μεγάλο βαθμό ώστε να έχει θετική έκβαση για τη χώρα μας το τρίτο περιστατικό (επιλογή αγωγού ΤΑΡ) που αναφέρεται παρακάτω. Επιπλέον η ανάδειξη της SOCAR ως πλειοδότη συνέπιπτε με τις γεωπολιτικές επιδιώξεις Ευρωπαίων και Αμερικανών, όταν μάλιστα εξεδήλωσε ενδιαφέρον για το ΔΕΣΦΑ και μία άλλη Ρωσική εταιρεία, η οποία τελικά απεσύρθη για λόγους που δεν πρέπει να διαφέρουν από εκείνους της απόσυρσης της Gazprom από τη ΔΕΠΑ.

                Το τρίτο περιστατικό αφορά στην επιλογή από την κοινοπραξία που ανέβαλε την εκμετάλλευση του Αζέρικου κοιτάσματος φυσικού αερίου “ΣΑΧ ΝΤΕΝΙΖ ΙΙ” , του αγωγού ΤΑΡ για τη μεταφορά του αερίου από την Κασπία στην Ευρώπη. Ο αγωγός αυτός θα διέρχεται από Ελλάδα , Αλβανία και Ιταλία και έχει μικρότερο μήκος από τον ανταγωνιστή του Nabuco West  που θα διέρχονταν από Βουλγαρία , Ρουμανία , Ουγγαρία και Αυστρία. Η επιλογή αυτή θα εξασφαλίσει σημαντικά οικονομικά οφέλη στη χώρα μας ( η συνολική εξωτερική επένδυση θα ανέλθει στο 1,5 δις Ευρώ, ενώ οι άμεσες θέσεις εργασίας εκτιμώνται σε 2.000 και οι έμμεσες σε περίπου 10.000 ), με τις διακλαδώσεις που προβλέπεται να δημιουργηθούν η Ελλάδα θα καταστεί ενεργειακός κόμβος και επιπλέον θα αυξηθεί ο γεωπολιτικός της ρόλος. Ο ίδιος αγωγός μεταφέροντας στην Ευρώπη Αζέρικο φυσικό αέριο περιορίζει την εξάρτησή της από το Ρωσικό αέριο και τη γεωπολιτική επιρροή της Ρωσίας επί της γηραιάς ηπείρου . Η μείωση βέβαια του γεωπολιτικού ρόλου της Ρωσίας στην Ευρώπη συμπίπτει με τις επιδιώξεις των ΗΠΑ , λόγος για τον οποίο οι τελευταίες αντιμετωπίζουν θετικά τον εν λόγω αγωγό.

                Είναι προφανές ότι η Ευρώπη , έχουσα ελάχιστα ενεργειακά αποθέματα σε σχέση με τις τεράστιες ανάγκες της , έγινε επιδεκτική έξωθεν οικονομικών , γεωπολιτικών ακόμα και γεωστρατηγικών επιρροών . Για το ίδιο θέμα επιρροή ασκεί επίσης η Ε.Ε. επί των κρατών- μελών της. Τελευταία στο παιχνίδι των ενεργειακών ζητημάτων προστέθηκαν και οι ανταγωνισμοί των αγωγών. Ήδη το “ενεργειακό πόκερ” έγινε ιδιαίτερα σκληρό .

      Τα τρία περιστατικά που αναφέρονται παραπάνω και το θέμα του πάλαι ποτέ αγωγού Μπουργκάς- Αλεξανδρούπολη εξασφάλισαν στην Ελλάδα αρκετή γνώση και εμπειρία , στοιχεία απαραίτητα για την εκμετάλλευση των ενεργειακών αποθεμάτων του Ιονίου , Νοτίως Κρήτης και Αλλαχού.

Ας ελπίζουμε ότι αυτή η γνώση και η εμπειρία θα αξιοποιηθούν δεόντως στο μέλλον.-